"Ֆունդամենտալ գլոբալիզացիայից մինչև ֆունդամենտալ պրոտեկցիոնիզմ". ԿԲ փոխնախագահը ներկայացրել է Թրամփի որոշման հնարավոր ազդեցությունը Հայաստանի տնտեսության վրա

Արմինֆո. ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի ՝ ներմուծվող ապրանքների վրա մաքսատուրքեր սահմանելու որոշումը տնտեսական իմաստով կնշանավորի համաշխարհային կարգի հիմնարար փոփոխությունների դարաշրջանը: Նման կարծիք է հայտնել Հայաստանի Կենտրոնական բանկի նախագահի տեղակալ Արմեն Նուրբեկյանը՝ Հանրային հեռուստատեսությանը հարցազրույցում։

Նշելով, որ այդ որոշումը կազդի բոլոր երկրների վրա, նա խոսել է Հայաստանի վրա հնարավոր ազդեցության մասին ։ Հաշվի առնելով, որ այդ որոշումը թեև չի անդրադարձել Ռուսաստանին (Հայաստանի հիմնական առևտրային գործընկեր), քանի որ ՌԴ-ն ԱՄՆ-ի պատժամիջոցների ցանկում է, Նուրբեկյանը պարզաբանել է. "Ամեն դեպքում աշխարհում նկատվելու է պահանջարկի նվազում ՝ նավթի, պղնձի և այլն: Իսկ դա արդեն թեկուզ անուղղակիորեն, բայց բացասաբար կանդրադառնա նաև Ռուսաստանի վրա": Համաշխարհային տնտեսության տեմպերի ընդհանուր դանդաղումը բացասաբար կանդրադառնա նաև մեր երկրի վրա" ։

Որպես Հայաստանի տնտեսության վրա ազդեցության ևս մեկ ասպեկտ՝ Նուրբեկյանը նշել է ԱՄՆ-ի առանցքային տոկոսադրույքը, որը հիմնարար առումով աշխարհում տոկոսադրույքները որոշող գլխավոր գործոններից մեկն է: "Եվ հիմա ԱՄՆ-ի տոկոսադրույքներին առնչվող անորոշությունն անխուսափելիորեն անորոշություն կբերի տարբեր երկրների տոկոսադրույքների գնագոյացման մեջ", - նշել է նա:

Հայաստան-ԱՄՆ երկկողմ հարաբերությունների համատեքստում, ԿԲ փոխնախագահի կարծիքով, ազդեցությունն էական չի լինի ։ "Հայաստանի նկատմամբ կիրառվող (Թրամփի որոշմամբ) 10 տոկոս բազային մաքսատուրքը կարող է նաեւ դրական ազդեցություն ունենալ, քանի որ դեպի ԱՄՆ ոսկու արտահանման մրցակիցների (օրինակ ՝ Հնդկաստան) նկատմամբ շատ ավելի բարձր մաքսատուրքեր են սահմանվել։ Եվ հարաբերական առումով արտահանման գինը մեզ համար կարող է նվազել, եթե համեմատենք մրցակցի հետ", - պարզաբանել է նա։

Ամփոփելով՝ ԿԲ փոխնախագահը նշել է. "Ֆունդամենտալ գլոբալիզացիայից մենք շարժվում ենք դեպի ֆունդամենտալ պրոտեկցիոնիզմ։ Բայց, ամեն դեպքում, մենք պետք է սպասենք, հետևենք, դա բանակցությունների ազդանշան է, թե վերջնական արդյունք։ Եթե դա երկարաժամկետ միտում է, ապա ներդրողների համար, առեւտրային շղթաների մասնակիցների համար կարեւոր է հասկանալ, թե ինչպես կազմակերպել այս ամենը: Չէ որ մինչև այդ պահը մենք գլոբալ աշխարհում էինք։ Աշխարհում առևտրային պատերազմի սպառնալիքից ոչ ոք չի շահի։ Համաշխարհային առևտրային կանոնների փլուզումը մաքսատուրքերի վերաբերյալ Թրամփի որոշմանը երկրների արձագանքի հավանական հետևանք է: Այսօր անորոշությունների աղբյուրը ԱՄՆ-ն է։ Եվ չմոռանանք պատմության դասերը, որոնք ցույց են տալիս, որ մակրո-խնդիրները դժվար է լուծել միկրո-միջոցներով"։

Ավելի վաղ ԱրմԻնֆո-ն հաղորդել էր, որ ԱՄՆ մատակարարվող արտադրանքի համար նախագահ Դոնալդ Թրամփի սահմանած մաքսատուրքերը չեն շրջանցել նաև Հայաստանը: ԱՄՆ ղեկավարի հրամանագրով հայկական արտադրանքի նկատմամբ սահմանվում է 10 տոկոս մաքսատուրք։ Ընդհանուր առմամբ, նախկին ԽՍՀՄ երկրների համար մաքսատուրքերը կհասնեն 31 տոկոսի. նման սակագին Թրամփը սահմանել է Մոլդովայի համար, իսկ Ղազախստանի համար՝ 27 տոկոս: Նախկին ԽՍՀՄ մյուս երկրների, այդ թվում ՝ Հայաստանի համար պետական տուրքի դրույքաչափը կկազմի 10 տոկոս։

Նշենք, որ ապրիլի 2-ին Դոնալդ Թրամփը ցուցադրել է  տարբեր երկրների համար 50 տոկոսի հասնող սակագների աղյուսակը: Դրանք հաշվարկվում են հետևյալ կերպ. ԱՄՆ սակագները սահմանված են կրկնակի պակաս այն մաքսատուրքերից, որոնք սահմանվել են այլ երկրների կողմից ԱՄՆ-ի դեմ։ ԱՄՆ նախագահը հրամանագիրն անվանել է "տնտեսական անկախության հռչակագիր": Դա, նրա խոսքով, պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ Ամերիկան տարիներ շարունակ "թալանել են" այլ ազգեր՝ ինչպես բարեկամները, այնպես էլ թշնամիները"։

Հիշեցնենք, որ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների համաձայն, 2024 թվականին Հայաստանի եւ ԱՄՆ-ի միջեւ ապրանքաշրջանառությունը կրճատվել է 38,7 տոկոսով: