Բեռնափոխադրումների բորսայի ղեկավար. Հայաստանի համար կարեւոր է շարժվել թվային լոգիստիկայի ուղղությամբ ՝ սկսելով հիմնարար տեխնոլոգիաներից

Արմինֆո. Հայաստանի համար կարևոր է շարժվել թվային լոգիստիկայի ուղղությամբ՝ սկսելով հիմնարար տեխնոլոգիաներից. էլեկտրոնային փաստաթղթաշրջանառություն, սովորական գործընթացների ավտոմատացում, տրանսպորտի մոնիթորինգ։ Ինչպես ասվում է ATI.SU  բեռնափոխադրումների բորսայի պաշտոնական հաղորդագրության մեջ, նման կարծիք է հայտնել Հայաստանում ATI.SU ներկայացուցչության տնօրեն Սերգեյ Մկրտչյանը:

Վկայակոչելով Mordor Intelligence-ի տվյալները՝ նա այդ առումով նշել է, որ թվային լոգիստիկայի համաշխարհային շուկայի ծավալը 2024 թվականին մոտեցել է 30 միլիարդ դոլարի և կաճի տարեկան 16 տոկոսով՝ 2029 թվականին հասնելով 63,55 միլիարդ դոլարի։

Հայաստանին, որը խիստ սահմանափակված է միջազգային լոգիստիկայի զարգացման աշխարհագրական և քաղաքական գործոններով, Բեռնափոխադրումների բորսայի ղեկավարի կարծիքով, այսօր անհրաժեշտ է ավտոմատացնել առկա գործընթացները, իրականացնել տրանսպորտի մոնիթորինգ, ներդնել էլեկտրոնային փաստաթղթաշրջանառություն  լոգիստիկ գործընթացի բոլոր փուլերում: Խոսելով վերջինիս մասին՝ նա նշել է, որ դա տասնյակ անգամ կնվազեցնի փաստաթղթերի տպագրության և առաքման ծախսերը և 1,5 անգամ կկրճատի դրանց ստեղծման և մշակման ժամանակը: Բացի այդ, էլեկտրոնային փաստաթղթերի փոխանակումը կարագացնի տրանսպորտային ընկերությունների ծառայությունների առաքման և վճարման գործընթացը: Ընդ որում, Մկրտչյանը նշել է Հայաստանի որոշակի հաջողություններն այդ ուղղությամբ։ Հիշեցնելով, որ պետությունը 193 երկրների շրջանում 48-րդ տեղն է զբաղեցրել  (Կանադայի և Պորտուգալիայի միջև) ՄԱԿ-ի վարկանիշում՝ ըստ էլեկտրոնային կառավարության զարգացման ինդեքսի, ATI.SU  ղեկավարը նշել է, որ Հայաստանի բոլոր հատվածներն այժմ ակտիվորեն անցնում են էլեկտրոնային փաստաթղթաշրջանառության, այդ թվում՝ լոգիստիկան։

Ընդ որում, նա նշել է, որ նաեւ Հայաստանի տեխնոլոգիական ընկերություններն այսօր պատրաստ են աջակցել լոգիստիկայի եւ տրանսպորտի թվայնացմանը, ինչի մասին է վկայում վերջերս ստորագրված փոխըմբռնման հուշագիրը 250 ՏՏ ընկերություններ միավորող Առաջատար տեխնոլոգիաների ընկերությունների տեղական միության (UATE) եւ e-Logi Fest ֆորումի կազմակերպիչների միջեւ: Հարկ է նշել, որ ֆորումի աշխատանքն ուղղված է նորարարական տեխնոլոգիաների շնորհիվ տրանսպորտի և լոգիստիկայի շուկան փոխելու հնարավորությունների բացահայտմանը, նույնիսկ, համաշխարհային նավահանգիստների և տրանսպորտային միջանցքների սահմանափակ հասանելիության պայմաններում:

Ամփոփելով՝ Մկրտչյանն ընդգծել է, որ պետության դուրս գալը միջազգային մակարդակ կպահանջի լոգիստիկայի լուրջ փոխակերպում: <Խոսքը միայն անհրաժեշտ ենթակառուցվածքի՝ լավ ճանապարհների, բարձրակարգ պահեստների, լոգիստիկ կենտրոնների մասին չէ: Կարևոր են գործընթացները. որքան արագ և որակով կարելի է կազմակերպել բեռի առաքումը Ա կետից Բ կետ՝ ինչպես երկրի ներսում, այնպես էլ դեպի այլ պետություններ: Այդ իսկ պատճառով մեծանում է տեխնոլոգիաների դերը ՝ ինչպես բեռնափոխադրումների պետական վերահսկողության բնագավառում, այնպես էլ յուրաքանչյուր, առանձին վերցված, ընկերության գործունեության մեջ", - ասել է նա։

Հիշեցնենք, որ ATI.SU բեռնափոխադրումների բորսան Ռուսաստանում և ԱՊՀ-ում տրանսպորտային լոգիստիկայի ծառայությունների խոշորագույն էկոհամակարգերից մեկն է, որի ծառայություններից այսօր օգտվում են բեռնափոխադրումների շուկայի ընկերությունների ավելի քան 85%-ը։

Նշենք, որ Հայաստանում Բեռնափոխադրումների բորսայի ներկայացուցչությունը գործում է շուրջ մեկ տարի:

Ըստ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների՝ Հայաստանում բեռնափոխադրումների ծավալը 2025թ. առաջին եռամսյակում 2024թ. նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել է ընդամենը 0,7%-ով՝ մինչև

3 462,5 հազար տոննա։ Մասնավորապես, բեռնափոխադրումների ընդհանուր ծավալի 70,7%-ը կամ 2 449 հազար տոննան բաժին է ընկնում ավտոտրանսպորտային փոխադրումներին, որոնք տարեկան կտրվածքով կրճատվել են 1,3% - ով: Ընդ որում, երկաթուղային բեռնափոխադրումների գծով գրանցվել է 21,3 տոկոս աճ՝ մինչև 348,8 հազար տոննա, օդային բեռնափոխադրումների գծով՝ 6,7%՝ մինչև 9,5 հազար տոննա։ Մայր գազատարով մատակարարվել է 655.2 հազար տոննա բնական գազ' տարեկան 0.6% անկմամբ: