ՀԷՑ-ի ազգայնացման հարցը խորհրդարանը կքննարկի հուլիսի 1-ին։ Փաշինյանը նախատեսում է վաճառքի հանել և ՀԷՑ-ի, և ԶՊՄԿ-ի բաժնետոմսերը

Արմինֆո.Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն առաջարկել է վաճառքի հանել "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր" ՓԲԸ-ի բաժնետոմսերը (ազատ բաժանորդագրություն), որպեսզի ՀՀ քաղաքացիները ևս հնարավորություն ստանան դրանք գնել: ՀԷՑ-ի "պետականացման" նախագիծն արդեն պատրաստ է, հարցը կքննարկվի ԱԺ արտահերթ նիստում արդեն հուլիսի 1-ին։

"Հայաստանի էներգետիկայի ոլորտում, ինչպես հայտնի է, կան խնդիրներ, այդ թվում ՝ կապված մատակարարվող էլեկտրաէներգիայի որակի հետ", - ասել է նա հունիսի 26-ին կառավարության նիստում ՝ այդպիսով ապահովելով սահուն անցում "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր" ՓԲԸ-ի ազգայնացման թեմային:

"Երեկ ես մասնակցեցի Homplex Hyper Mall-ի բացմանը, և բացման արարողության ժամանակ լույսերը մարեցին: Պատկերացնում եք ՝ մարդիկ 70 մլն դոլար են ներդրել և չեն կարողանում բացման արարողությունը նորմալ անցկացնել", - նշել է Փաշինյանը։

Կառավարության հաղորդագրության համաձայն, անդրադառնալով էլեկտրաէներգիայի հաճախակի անջատումներին, Նիկոլ Փաշինյանն ասել է. «Սա կարող է լինել երկու պատճառով՝ սաբոտաժ կամ համակարգի տեխնիկական խնդիր: Երկու դեպքում էլ նրանք բոլոր գծերն անցել են, և այն, ինչ ասել եմ, առաջիկայում պետք է անցնեք դրա իրագործման փուլին: Իհարկե, պրոցեսը չի լինի մեկփուլանի, բայց ակնհայտ է, որ պետությունը պետք է շատ արագ վերցնի ՀԷՑ ՓԲԸ-ի կառավարումը և հետագա գործընթացները՝ պետականացման և ընկերության կառավարման արդյունավետության ուղղությամբ, պետք է արագ և արդյունավետ իրականացնենք»:

Վարչապետը հայտնել է նաև, որ այդ հարցը քննարկվել է «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության վարչության նիստում, այն քննարկել է նաև ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունը, և Կառավարության գործընկերների հետ համատեղ օրենքի նախագիծ է մշակվել, և նախատեսվում է, որ առաջիկայում ԱԺ արտահերթ նիստով կկատարվեն համապատասխան փոփոխությունները: «Առաջին անհրաժեշտ գործողությունը տեղի կունենա: Դրա իմաստը կլինի այն, որ պետությունը, Կառավարությունը կստանձնի ՀԷՑ-ի կառավարումը, և այդ կետից սկսած՝ արդեն մենք ավելի հանգիստ պայմաններում հետագա սցենարները կքննարկենք: Բայց նորից ուզում եմ մի ռազմավարական հարցի անդրադառնալ՝ որ սցենարով էլ գնանք, մենք մի իքս պահի պետք է ապահովենք ՀԷՑ ՓԲԸ-ի բաժնետոմսերի ազատ բաժանորդագրության հնարավորությունը: Մեր ընթացքի փորձը հաշվի առնելով՝ պետք է այնպիսի երաշխիքներ ստանանք, որ ոչ միայն ընկերությունները, ոչ միայն կորպորացիաները, այլև ՀՀ քաղաքացիները, իրենց խնայողությունները հնարավորություն ունենան ներդնել, այսինքն՝ բաժնետոմսեր ձեռք բերել: Ուզում եմ հիշեցնել, որ մենք նման ռազմավարական նպատակ ունենք նաև Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի պարագայում, որպեսզի մեր քաղաքացիներն իրենց խնայողություններով հնարավորություն ունենան որոշակի բաժնետոմսեր ձեռք բերել: Սա մեր հարուցած գործընթացների կարևոր վերջնակետերից և արդյունքներից մեկը պետք է լինի»,- ասել է երկրի ղեկավարը

Հիշեցնենք, որ ՀԷՑ-ի ազգայնացման գործընթացի անհրաժեշտության մասին Փաշինյանը հայտարարել էր "Տաշիր" ընկերությունների խմբի նախագահ Սամվել Կարապետյանի դեմ արշավից և նրա ձերբակալությունից անմիջապես հետո: Հունիսի 18-ին վարչապետը լրագրողներին հայտարարել էր, որ իր գործունեությամբ ընկերությունը հանգեցրել է երկրում էներգետիկ ճգնաժամի առաջացման, որը պայմանավորված է էլեկտրաէներգիայի հաճախակի անջատումներով։ Նրա խոսքով՝ դեռ մեկ ամիս առաջ ինքը պատասխանատուներին հրահանգել է զբաղվել ցանցերի շուրջ ստեղծված իրավիճակով ։ Ընկերությունը կամ պետք է մեկ ամսվա ընթացքում փոխհատուցի բնակչությանը, պետական կառույցներին և մասնավոր հատվածին հասցված վնասը, կամ ենթակա է հրատապ ազգայնացման:

Նշենք, որ Սամվել Կարապետյանի գլխավորած "Տաշիր" ընկերությունների խումբը 2015 թվականի սեպտեմբերին "Ինտեր ՌԱՕ" - ից ձեռք է բերել "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր"ՓԲԸ-ն: Ավելի վաղ Սամվել Կարապետյանը նշել էր, որ 2016թ. - ից, երբ "Տաշիր" ընկերությունների խումբը ստանձնեց սեփականության իրավունքը, "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր"-ում, ընդհանուր առմամբ, ներդրվել է շուրջ 900 մլն դոլար, որից 680 մլն դոլար՝ արդիականացման, և 200 մլն դոլար՝ նոր հզորությունների ստեղծման համար: Ներդրումներն իրականացվել են, այդ թվում, միջազգային ֆինանսական կառույցների վարկային ռեսուրսների հաշվին, ինչը հանգեցրել է ՓԲԸ-ի 100% բաժնետոմսերի գրավադրման:

Ավելի վաղ փորձագետները հայտարարել էին, որ ՀԷՑ-ն ազգայնացնելու փորձերը կհանգեցնեն Հայաստանից կապիտալի արտահոսքի, ներդրումային գրավչության կորստի և երկրի սուվերեն վարկային վարկանիշի նվազման:

Ինչ վերաբերում է Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատին (ԶՊՄԿ), ապա հարկ է նշել, որ դեռևս 2024 թվականի դեկտեմբերի 19-ին կառավարության նիստում Փաշինյանը հայտարարել էր, որ Հայաստանի կառավարությունը նախատեսում է բորսա հանել Հայաստանի այդ խոշորագույն ձեռնարկության բաժնետոմսերի իր փաթեթը (բաժնետոմսերի 21,875 տոկոսը կամ կոմբինատի 1/5 բաժնեմասը) և IPO անցկացնել։ Այդ առնչությամբ Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարար Գեւորգ Պապոյանը հայտարարել է, որ կոմբինատի ղեկավարության հետ խորհրդակցությունները ցույց են տալիս, որ իրենք պատրաստ են աշխատել այդ ուղղությամբ եւ մտադիր են հրավիրել գերմանական խորհրդատվական ընկերությանը ' ընկերության թափանցիկությունը բարձրացնելու, կորպորատիվ կառավարման համակարգը բարելավելու համար, որպեսզի ի վերջո դուրս գան IPO: