Հայաստանի առաջատար 5 առևտրային գործընկերները՝ Ռուսաստանը, Չինաստանը, ԱՄԷ-ն, Իրանը և Գերմանիան միասին ապահովում են շրջանառության 65% - ը

Արմինֆո. Հայաստանի հետ արտաքին առևտրի առաջատար 5 երկրները՝ Ռուսաստանը, Չինաստանը, ԱՄԷ-ն, Իրանը և Գերմանիան, որոնց ընդհանուր ծավալը 2025 թվականի հունվար-հուլիս ամիսներին կազմել է 7.4 մլրդ դոլար (ընդհանուր շրջանառության 65% - ը)։ Դրանցից չորսը տարեկան կտրվածքով կրճատել են ծավալները. Ռուսաստանը՝ 52,1%-ով, Չինաստանը՝ 12,5%-ով, ԱՄԷ-ն՝ 67,9%-ով, Գերմանիան՝ 4,2%-ով, մինչդեռ, մեկ տարի առաջ ՌԴ-ն, ԱՄԷ-ն և Չինաստանը զգալի աճ են ցույց տվել, իսկ Գերմանիան այն ժամանակ ավելի ցայտուն անկման մեջ էր: Ընդ որում, Իրանին հաջողվել է բարելավել տարեկան դինամիկան՝ 2 տոկոս անկումից մինչեւ 6,3 տոկոս աճ։ Դատելով ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալներից՝ Հայաստանի հետ ՌԴ-ի և ԱՄԷ-ի արտաքին առևտրի ծավալների զգալի նվազումը պայմանավորված է ադամանդների և ոսկու վերաարտահանման և վերաներմուծման գործոնի վերացմամբ։

Ընդհանուր առմամբ, ԵԱՏՄ հետ Հայաստանի արտաքին առևտուրը 2025թ.հունվար - հուլիսին 2024թ. նույն ժամանակահատվածի համեմատ նվազել է 51%-ով (մեկ տարի առաջվա 2,3 անգամ աճի դիմաց)՝ մինչև 4,1 մլրդ դոլար, իսկ ԵՄ հետ հասել է 9,6% աճի (մեկ տարի առաջվա 21,4% անկումից)՝ մինչև 1,4 մլրդ դոլար ։ Ընդ որում, ԵԱՏՄ երկրների թվում ծավալների զգալի նվազում է արձանագրվում ՌԴ հետ, մինչդեռ, ԵՄ երկրների կեսը՝ Նիդերլանդները, Ֆրանսիան, Ռումինիան, Ավստրիան, Իսպանիան, Սլովակիան, Ֆինլանդիան, Իտալիան, Լեհաստանը, Հունգարիան, Շվեդիան, նախընտրել են ավելացնել ծաավալները: Տարեկան դինամիկայի նման փոփոխությունը Հայաստանի արտաքին առևտրի կառուցվածքում ԵԱՏՄ-ի մասնաբաժինը նվազեցրել է 43,1% - ից մինչև 36,4% (ՌԴ-ի պատճառով՝ 42,3% - ից մինչև 34,9%), իսկ ԵՄ մասնաբաժինը, ընդհակառակը, ավելացել է 6,5% - ից մինչև 12,2%:

Հայաստանի առևտրային գործընկերների առաջատար հնգյակը՝ Ռուսաստանը, Չինաստանը, ԱՄԷ - ն, Իրանը և Գերմանիան, 2025թ.հունվար-հուլիս ամիսներին ապահովել են արտաքին առևտրի ծավալը, համապատասխանաբար, 3.98 մլրդ դոլար, 1.4 մլրդ դոլար, 1.3 մլրդ դոլար, 413.3 մլն դոլար և 260.1 մլն դոլար մակարդակում: Մասնավորապես, Ռուսաստանի ուղղությամբ վատացել է ներմուծման դինամիկան մի քանի անգամ աճից դեպի էական 63,9% անկում (մինչև 2,4 մլրդ դոլար), ինչի հետ մեկտեղ արտահանման անկումը պահպանվել է՝ տեմպերի 22,4%-ից մինչև 5,6% (մինչև 1,6 մլրդ դոլար) դանդաղմամբ։ Չինաստանի ուղղությամբ արտահանման դինամիկայի վատթարացումը մի քանի անգամ աճից մինչև 53,4% անկում ուղեկցվել է ներմուծման դինամիկայի 5,8% անկումից մինչեւ 24,2% աճ, որոնց մեծությունները կազմել են, համապատասխանաբար, 362,3 մլն դոլար և 1,1 մլրդ դոլար: ԱՄԷ-ի ուղղությամբ արտահանման դինամիկայի մի քանի անգամ աճից մինչև 68,7% անկում վատթարացումն ուղեկցվել է ներմուծման աճի արագացմամբ ՝ 4,6%-ից մինչև 34,3%, որոնց մեծությունները կազմել են, համապատասխանաբար, 1.2 մլրդ դոլար եւ 44.2 մլն դոլար: Իրանի ուղղությամբ ներմուծման դինամիկայի 10,1% անկումից աճի հասնելուն զուգընթաց դիտվել է արտահանման միտման վատթարացում ՝ 4,6% աճից մինչև 13,2% անկում, որոնց մեծությունները կազմել են, համապատասխանաբար, 358,5 մլն դոլար և 54,8 մլն դոլար: իսկ Գերմանիայի ուղղությամբ երկնիշ անկումից արտահանման ելքը դեպի 79,4% զգալի աճ ուղեկցվել է ներմուծման անկման դանդաղմամբ՝ 30,7%-ից մինչև 16,3%, որոնց մեծությունները կազմել են, համապատասխանաբար, 61.8 մլն դոլար եւ 198.4 մլն դոլար: