Արմինֆո. Մեր եկամուտներն ավելի արագ են աճում, քան մեր պարտքերը: Հայաստանի ունեցած պարտքի ցուցանիշները բավական լավն են, և չարժե մարդկանց իզուր ահաբեկել։ Նման հայտարարություն է արել ՀՀ ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանը՝ ՀՀՀ-ի հարցազրույցում։
Նշենք, որ 2025 թվականի հունվար-հուլիս ամիսներին Հայաստանի պետական պարտքը դոլարային արտահայտությամբ աճել է մոտ 1 մլրդ 256 մլն դոլարով՝ հասնելով 14 մլրդ 098,6 մլն դոլարի (2024 թվականի վերջի 12 մլրդ 842.2 մլն դոլարից)։ Ընդ որում, առաջին կիսամյակի արդյունքներով բնակչության մեկ շնչին բաժին ընկնող պարտքի բեռն արդեն հատել է 4.5 հազար դոլարի նշագիծը (երկու տարի առաջ ցուցանիշը հավասար էր 3.8 հազար դոլարի)։ Մինչդեռ, 2017 թվականի դեկտեմբերի վերջի դրությամբ Հայաստանի ընդհանուր պետական պարտքը կազմել է 6,774 մլրդ դոլար, իսկ Նիկոլ Փաշինյանի կառավարության ձևավորման պահին՝ 2018 թվականի ապրիլի վերջի դրությամբ, այդ ցուցանիշը կազմել է 6 867 մլրդ դոլար:
"Ես էլ եմ լսել այն արտահայտությունը, որ մեզանից յուրաքանչյուրը 4 հազար դոլարից ավելի պարտք ունի: Իրականում, մարդիկ, ովքեր խոսում են այդ մասին, կարծես, ուզում են դրանով ահաբեկել բնակչությանը, քանի որ երբեք չի եղել այնպիսի բան, որ ինչ-որ մեկը գա ու ասի՝ տվեք այդ 4 հազար դոլարը, չէ որ դա համարվում է հանրային պարտք", - հայտարարել Է նախարարը:
Ֆինանսների նախարարն ընդգծել է, որ ամեն ինչ իմացվում է համեմատության մեջ: Նրա տվյալներով, Հայաստանում մեկ շնչին բաժին ընկնող պարտքի բեռը կազմում է 4.2- 4.3 հազար դոլար: Մինչդեռ, ըստ նրա, ավելի ճիշտ է խոսել պարտքի մասին՝ դիտարկելով մեր եկամուտները երկրի ՀՆԱ-ի աճի համեմատ:
«Այսպիսով, եթե համեմատենք 2018 թվի այս ցուցանիշը (աճը այն ժամանակ 5,2% էր), ապա բնակչության մեկ շնչի հաշվով պարտքի տեսակարար բեռը կկազմի մոտավորապես 5,6: 2024 թվականի արդյունքներով այդ ցուցանիշը կկազմի 5։ Այսինքն ՝ պարտքը չի կրճատվել, բայց աճել են մեր ընդհանուր եկամուտները, որոնք այն ժամանակ կազմում էին մոտ 4 հազար դոլար, իսկ այսօր արդեն 8 հազար դոլարից ավելի է (մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ-ն 2024 թվականին կազմել է 8 501 դոլար, 2018 թվականին ցուցանիշը եղել է 4 186 դոլար-խմբ.)։ Այսպիսով, մեր եկամուտները շատ ավելի արագ են աճում, քան՝ մեր պարտքը", - պարզաբանել է ֆինանսների նախարարը:
Մինչդեռ, ինչպես շարունակել է Հայաստանի գլխավոր ֆինանսիստը, ԱՄՆ-ում բնակչության մեկ շնչի հաշվով պարտքի բեռը կազմում է ավելի քան 100 հազար դոլար, Ֆրանսիայում՝ 44 հազար դոլար, Գերմանիայում ՝ 36 հազար դոլար։
"Ես Հայաստանի ցուցանիշը համեմատել եմ ՏՀԶԿ երկրների (զարգացած ժողովրդավարական ինստիտուտներ եւ շուկայական տնտեսություն ունեցող երկրներ - խմբ.) ցուցանիշի հետ, եւ նրանց բնակչության մեկ շնչի հաշվով պարտքի բեռը գերազանցում է մեր համապատասխան ցուցանիշը", - հայտարարել է Վահե Հովհաննիսյանը:
Դիտարկմանը, որ նշված երկրներում բնակչության մեկ շնչին բաժին ընկնող եկամուտը նույնպես մի քանի անգամ գերազանցում է Հայաստանի համանման ցուցանիշը, նախարարը նշել է. "Բայց եթե վերցնենք բնակչության մեկ շնչին բաժին ընկնող պարտքի բեռը եւ ՀՆԱ-ն եւ հաշվարկենք, թե յուրաքանչյուր մարդ որքան պետք է աշխատի այդ պարտքը մարելու համար, ապա ՀՀ-ում դա կես տարի է, Ճապոնիայում՝ 2,4 տարի, ԱՄՆ-ում՝ 1,2 տարի":