Հայաստանի Կենտրոնական բանկն այս անգամ ևս որոշել է վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը պահպանել 6.75 տոկոսի մակարդակում

Արմինֆո.  Հայաստանի Կենտրոնական բանկն այս անգամ ևս որոշել է պահպանել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը 6.75% մակարդակում: Նման որոշում է կայացվել նոյեմբերի 4-ին ՀՀ ԿԲ խորհրդի նիստում։ 2025 թվականին սա Կենտրոնական բանկի արդեն վեցերորդ որոշումն է ՝ հիմնական տոկոսադրույքը նույն մակարդակի վրա պահպանելու վերաբերյալ, մասնավորապես, առաջինն ընդունվել է մարտին (փետրվարին 7% - ից մինչև 6,75% իջեցումից հետո), այնուհետև՝ մայիսին, հունիսին, օգոստոսին, սեպտեմբերին և այսօրվանը՝ նոյեմբերին։

Ըստ այդմ՝ անփոփոխ են մնացել նաև լոմբարդային ռեպո՝ 8,25%, եւ բանկերից ներգրավված ավանդների  5,25% տոկոսադրույքները:

Փաստորեն, 2025թ. փետրվարին 0,25 տ. կ.-ով նվազեցումից հետո՝ 7%-ից մինչեւ 6,75%, վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը հետագայում փոփոխության չի ենթարկվել։

Ընդհանուր առմամբ, 2023 թվականի կեսերից մինչև ս.թ. փետրվար ընկած ժամանակահատվածում (դրանից հետո չի փոխվել) առանցքային տոկոսադրույքն իջեցվել է 4 տ. կ.- ով (10,75% պատմական առավելագույնից)։ Ըստ այդմ, տվյալ ժամանակահատվածում նույնքան (4 տ.կ. - ով) նվազել են լոմբարդային ռեպոների և բանկերից ներգրավված ավանդների տոկոսադրույքները՝ 2022թ. դեկտեմբերին արձանագրվածից (և մինչև 2023թ. հունիս պահպանված) առավելագույն, համապատասխանաբար, 12,25%-ից և 9,25% - ից։ Բայց  վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի, լոմբարդային ռեպոների և բանկերից ներգրավված ավանդների տոկոսադրույքների ներկայիս մակարդակներն առայժմ հեռու են 2020 թվականի երկրորդ կեսին արձանագրված նվազագույն նշաձողերից, համապատասխանաբար՝ 4,25%, 5,75% և 2,75%:

Վիճակագրական տվյալների համաձայն, 2025թ. սեպտեմբերին՝ 2024թ. սեպտեմբերի համեմատ արձանագրվել է 3.7% գնաճ ՝ 2024թ. սեպտեմբերի 0.6% գնաճային ցուցանիշի դիմաց՝ 2023թ. սեպտեմբերի համեմատ։ Կենտրոնական բանկի կողմից հաշվարկվող տարեկան սեպտեմբերյան գնաճի բազային ցուցանիշը կազմել է 3.5%՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի 0.7% գնաճի դիմաց:

Հիշեցնենք, որ Հայաստանի Կենտրոնական բանկը 2,5 տարի (2020թ. դեկտեմբերից մինչև 2023թ. կեսերը) վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի բարձրացումից հետո ՝ նվազագույն 4,25% - ից մինչև առավելագույն 10,75% (այսինքն ՝ 6,5 տ. կ. - ով), սկսել է նվազեցնել առանցքային տոկոսադրույքը՝ 2023թ. հունիսի 13-ից ՝ շարունակելով այդ քաղաքականությունը 2024թ. և 2025թ. սկզբին․ փետրվարին 7% - ից մինչև 6,75% ՝ պահպանելով այդ մակարդակը առ այսօր։

Նշենք, որ 2025 թվականից սկսած գնաճի թիրախավորված նշաձողը սահմանվել է 3% ՝ + / - 1 տ.կ. թույլատրելի շեղումների միջակայքով (նախկին 4% - ի դիմաց, + / - 1,5 տ. կ.): "Հայաստանի 2025թ. պետական բյուջեի մասին" ՀՀ օրենքում նախատեսվում է, որ Կենտրոնական բանկը դրամավարկային քաղաքականության վերաբերյալ որոշումներ կայացնելիս այսուհետ առաջնորդվելու է գնաճի թիրախային այդ նշաձողով: Գնաճի թիրախավորված շեմի նվազեցումը երկարաժամկետ կայուն տնտեսական աճի հեռանկարների և հասարակության բարեկեցության բարձրացման ուղղությամբ ԿԲ-ի և կառավարության համատեղ մոտեցման իրականացման կարևոր նախադրյալ է: