ՀՀ վիճաակագրական  կոմիտե․ Հայաստանի ՀՆԱ-ում ՄՓՄՁ-ի մասնաբաժինը մեկ տարում ավելացել է 31 տոկոսից մինչեւ 34 տոկոս

Արմինֆո. ՄՓՄՁ-ների (մանր, փոքր և միջին ձեռնարկությունների) մասնաբաժինը Հայաստանի ՀՆԱ կառուցվածքում 2024 թվականի ընթացքում աճել է 31%-ից մինչև 34%։ Սակայն, հաշվի չառնելով մանր ձեռնարկությունները, ՓՄՁ-ների մասնաբաժինը կազմում է ՀՆԱ-ի ընդամենը 19%-ը (2023թ. 18%-ի դիմաց)։ Այդ մասին է վկայում ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի "Հայաստանի փոքր և միջին ձեռնարկությունները" դեկտեմբերյան հաշվետվությունը։

Մասնավորապես, առևտրի ոլորտի ՄՓՄՁ-ներն ապահովել են ՀՆԱ-ի 12% - ը, ծառայությունների ոլորտինը' ՀՆԱ-ի 11% - ը, արդյունաբերության հատվածինը՝ (ներառյալ էներգետիկան)' 6% - ը, և շինարարության ոլորտինը' 5%-ը:

ՄՓՄՁ-ների միագումար ծավալը 2024 թվականին աճել է 17% - ով ՝ մինչև 3.5 տրլն դրամ (9 մլրդ դոլար), ՀՆԱ-ի 5.9% աճի դեպքում՝ մինչև 10.2 տրլն դրամ (26 մլրդ դոլար)։ Մասնավորապես, մանր ձեռնարկությունների ծավալը գերազանցել է 1.5 տրլն դրամը (տարեկան աճը՝ 22.5%), փոքր ձեռնարկություններինը՝ 915.1 մլրդ դրամ (տարեկան աճը ՝ 16.6%), միջին ձեռնարկություններինը՝ 1.1 տրլն դրամը (տարեկան աճը ՝ 9.6%)։ Հաշվի չառնելով մանր ձեռնարկությունները՝ ՓՄՁ-ների ծավալը մեկ տարում աճել է 13% - ով ։

Գերակշռող ծավալը մանր, փոքր և միջին ձեռնարկությունների շրջանում ապահովում են առևտրի ոլորտում գործողները ՝ ավելի քան 1.2 տրիլիոն դրամ (ՄՓՄՁ-ի ընդհանուր ծավալի ավելի քան 35% - ը) և ծառայությունների ոլորտում՝ 1.14 տրիլիոն դրամ (ՄՓՄՁ-ի ընդհանուր ծավալի մոտ 33% - ը), որին հաջորդում են արդյունաբերության հատվածի ներկայացուցիչները (ներառյալ  էներգետիկան)՝  590.3 մլրդ դրամ (ՄՓՄՁ - ի ընդհանուր ծավալի 17%),  եւ շինարարության ոլորտում' 532.6 մլրդ դրամ (ՄՓՄՁ-ի ընդհանուր ծավալի ավելի քան 15%):

Ընդհանուր առմամբ, 2024թ. արդյունքներով կար 114 586 ՄՓՄՁ սուբյեկտ (մանր, փոքր և միջին բիզնեսի)՝ 2023թ. 106 430-ի դիմաց, այսինքն, տարվա ընթացքում դրանց թիվն աճել է 8% - ով ։ Այդ թվում ՝ մանր ձեռնարկությունների թիվը կազմել է 108 467 (տարեկան աճը ՝ 4,5 տոկոս), փոքր ձեռնարկությունները՝ 5 204 (տարեկան աճը ՝ 7,5 տոկոս), միջին ձեռնարկությունները ՝ 835 (տարեկան աճը ՝ 2,2 տոկոս)։

Մանր ձեռնարկությունների գրեթե 50%-ը գործել  է առևտրի հատվածում (53,764 հազար) և 21% - ը' վերամշակող արդյունաբերության և ՏՏ ոլորտում (ընդհանուր առմամբ՝ 22,380 հազար); փոքր ձեռնարկությունների մեծ մասը' առևտրի հատվածում (ավելի քան 26% կամ 1,373 հազար) և մի փոքր ավելի քիչ' վերամշակող արդյունաբերությունում (մոտ 18% կամ 927);  իսկ միջին ձեռնարկությունները ամենից շատ հաշվվում են վերամշակող արդյունաբերությունում (մոտ 27% կամ 225) և ընդհանուր 32% (կամ 264) առևտրի հատվածում և ՏՏ ոլորտում:

Նույն հաշվետվությունում ներկայացվում է խոշոր ձեռնարկությունների վերաբերյալ վիճակագրությունը, ըստ որի, դրանց թիվը 171 է (տարեկան աճը ՝ 6,2 տոկոս), և նրանց կողմից ապահովվող ծավալը գերազանցում է 1,3 տրիլիոն դրամը (3,4 մլրդ դոլար ՝ տարեկան 8,2 տոկոս աճով) կամ ՀՆԱ-ի ավելի քան 13 տոկոսը։ Խոշոր ձեռնարկությունների մեծ մասը գործում է վերամշակող արդյունաբերության ոլորտում (55), առևտրի հատվածում (37) և ՏՏ ոլորտում (21): Խոշոր ձեռնարկությունների կողմից ապահովվող ծավալով առաջատար են արդյունաբերության հատվածի սուբյեկտները՝ 872.3 մլրդ դրամ (տարեկան աճը ՝ 24%) և ծառայությունների ոլորտի սուբյեկտները՝ 309.7 մլրդ դրամ (տարեկան անկումը ՝ 4,2%), որոնց հաջորդում են շինարարության ոլորտի սուբյեկտները՝ 75.5 մլրդ դրամ (տարեկան աճը ՝ 12,5%) և առևտրի ոլորտի սուբյեկտները՝ 84.9 մլրդ դրամ (տարեկան անկումը ՝ 42%)։