Արմինֆո. Հայաստանի բանկային հատվածին հաջողվել է պահպանել շաահույթի երկնիշ աճը՝ տնտեսության վարկավորման ակտիվացման շնորհիվ։ Սակայն երկարաժամկետ միտումը քիչ հավանական է տնտեսության աճի նախանշվող արգելակման պայմաններում:

Արմինֆո. ՀՀ կենտրոնական բանկի խորհուրդն օգոստոսի 27-ի նիստում նախնական համաձայնություն է տվել «Էյչ-Էս-Բի-Սի Բանկ Հայաստան» ՓԲԸ-ի կանոնադրական հիմնադրամում «Արդշինբանկ» ՓԲԸ-ի կողմից 75 և ավելի տոկոս ուղղակի նշանակալից մասնակցության ձեռքբերմանը:

Արմինֆո. Հայաստանի բանկային համակարգը սկսել է տնտեսության եւ բնակչության ակտիվ վարկավորումը, սակայն վարկային պորտֆելի աքիլեսյան գարշապարը մնում է արդյունաբերության հատվածը: Այդ մասին են վկայում ԱրմԻնֆո-ի պատրաստած Հայաստանի բանկերի  ֆինանսական վարկանիշի 31.03.2024 թ. տվյալները։

Արմինֆո.HSBC խումբը տեղաշարժում էր իր կապիտալը և կենտրոնանում նախընտրելի շուկաների վրա՝ համաձայն վերջին տարիների քաղաքականության։ Միայն 2021 թվականից, ինչպես մամուլի ասուլիսի ժամանակ նշել է Հայաստանի բանկերի միության նախագահ Դանիել Ազատյանը, խումբը դուրս է եկել 7 երկրներից, այդ թվում՝ Ֆրանսիայի, ԱՄՆ-ի, Հունաստանի մանրածախ վարկավորումից։

Արմինֆո.Հայաստանի ֆինանսական շուկայում նոր միջազգային բրենդի ներգրավման հավանականությունը բավականին ցածր է։ Նման կարծիք է հայտնել տնտեսագետ Հայկազ Ֆանյանը ֆեյսբուքյան իր էջում՝ մեկնաբանելով Հայաստանից  HSBC բանկի դուրս գալը։
 

Արմինֆո.Հայկական բանկերն աշխուժացնում են իրենց վարկային քաղաքականությունը ռելոկանտների դափնիների վրա «հանգչելուց» հետո: Դա պետք է արվի արագ և գրագետ, որպեսզի շահույթի աճը պահպանելու և դրա լուրջ անկումից խուսափելու համար: Այսպես, 2023 թվականի 9 ամիսների ընթացքում վարկային պորտֆելի տարեկան աճի 1,7% - ից մինչև 20,5% արագացման ֆոնին՝ զուտ շահույթի աճը խիստ արգելակվել է՝ 3 անգամից մինչև 11%, ընդ որում, III եռամսյակում սկսել է նվազել ։ Այդ մասին են վկայում ԱրմԻնֆո լրատվական գործակալության պատրաստած Հայաստանի բանկերի Էքսպրեսս ռենկինգի 30.09.2023 թ. տվյալները։

Արմինֆո.

Արմինֆո. Հայաստանի բանկերի շահույթի աճը կտրուկ դանդաղել է՝ տնտեսության վարկավորման շարունակական լուրջ արգելակման ֆոնին։ Այսպես, Հայաստանի բանկերի զուտ շահույթը 2023թ. առաջին կիսամյակում աճել է տարեկան 24,8% - ով (2022թ. նույն ժամանակահատվածում 2,8 անգամ աճի դիմաց)՝ հասնելով 73,6 մլրդ դրամի (367,8 մլն դոլար), ընդ որում, նաև եռամսյակային աճի խիստ արգելակմամբ՝ 3,4 անգամից հասնելով, ընդամենը, 5,2% - ի։

Արմինֆո. Հայաստանի բանկերի շահույթը շարունակում է աճել պրոգրեսիվ տեմպերով՝ տնտեսության վարկավորման լուրջ արգելակման ֆոնին։ Հայաստանի բանկերի զուտ շահույթը 2023 թվականի առաջին եռամսյակում աճել է 3,4 անգամ ՝ տարեկան 2,2 անգամ աճի դեպքում, հասնելով 70 մլրդ դրամի (180 մլն դոլար) արտարժույթով եւ արժեթղթերով գործարքների հաշվին ՝ վարկավորման արգելակման ֆոնին։

Արմինֆո.

Արմինֆո.Անշարժ գույքի գների աճի միտումը և տոկոսադրույքների բարձրացումը կթուլացնեն հիփոթեքային վարկավորման աճի տեմպերը։ Այս կարծիքին են ԱրմԻնֆո-ի հետ փոխկապակցված AmRating ազգային վարկանիշային գործակալության վերլուծաբանները՝ վկայակոչելով հիփոթեքային շուկայի աճի չափազանց բարձր տեմպերը, որոնք հասել են տարեկան 42 տոկոսի։

Արմինֆո.այաստանում արագ տեմպերով թափ են հավաքում լիզինգային գործառնությունները, որոնց ընդհանուր ծավալը մինչեւ 2022թ. ապրիլը գերազանցել է 64 մլրդ դրամը (132 մլն դոլար)՝ տարեկան կտրվածքով աճելով 38,4 տոկոսով: Այդ մասին են վկայում ԱրմԻնֆո-ի պատրաստած "Հայաստանի բանկերի ֆինանսական վարկանիշի" եւ "Հայաստանի վարկային ընկերությունների ռենքինգի" 31.03.2022 թ. տվյալները:

Արմինֆո. Հայաստանում սկսվել է վարկավորման ոլորտի լճացում։ Այդ մասին է վկայում բանկային շահույթի զգալի աճը՝ արժույթին եւ արժեթղթերին առնչվող գործարքների բարձր ակտիվության հաշվին, այլ ոչ թե եկամուտների հիմնական հոդվածի՝ վարկավորման հաշվին։

Արմինֆո.

Արմինֆո.Չնայած այն հանգամանքին, որ Հայաստանն այսօր դիտարկվում է որպես "հանգիստ հանգրվան", հատկապես, ՏՏ ոլորտի մանր և միջին ձեռնարկատիրական ոչ փոքրաթիվ կառույցների վերատեղակայման համար, արտաքին ֆոնի սրումը կարող է լուրջ խնդիրներ ստեղծել միջնաժամկետ կտրվածքով՝ կապված պատժամիջոցային սահմանափակումների հետ։

Արմինֆո.2022 թվականին Հայաստանի տնտեսության աճի վերաբերյալ միջազգային կազմակերպությունների եւ վարկանիշային գործակալությունների կանխատեսումները (1.5 -1.6%) տեսականորեն ճիշտ են եւ պահպաննվում են, բայց թույլ են հաշվի առնում Հայաստանի տնտեսության փոփոխվող կառուցվածքը, մասնավորապես, այսպես կոչված, պահանջարկի տնտեսությունից դեպի առաջարկի տնտեսություն անցման սկսված գործընթացը, թեեւ, թույլ արտահայտված բնութագրերով:

Արմինֆո. Հայաստանի բանկային համակարգում չաշխատող վարկերի արագացված աճը (NPL) շարունակվում է ՝ ճնշելով շահույթը, դրանով իսկ զրկելով կապիտալի բուֆերները համալրման հնարավորությունից: Նման եզրակացության են հանգել ԱրմԻնֆո լրատվական ընկերության հետ աֆիլացված AmRating ազգային վարկանշային գործակալության (CRA) վերլուծաբանները։

Արմինֆո.Հայաստանում զբոսաշրջության ապահովագրման գծով հավաքագրումները 2021թ. առաջին կիսամյակում 70% ծանրակշիռ  աճ են արձանագրել (նախորդ տարվա 46,4% էական անկումից)՝ հասնելով 235,9 մլն դրամի (475,8 հազար դոլար):

Արմինֆո. Հիփոթեքային պորտֆելի տարեկան 37,2%, մինչեւ 544.2 մլրդ դրամ ($1.05 մլրդ) բարձր աճը մինչեւ 2021թ. հունիս  աջակցել է Հայաստանի բանկային համակարգի վարկային պորտֆելի 6,4% աճին' 3.6 տրիլիոն դրամի ($6.9 մլրդ) բացարձակ արժեքի գերազանցմամբ: Հիփոթեքի աճը բարձրացրել է դրա մասնաբաժինը բանկերի ընդհանուր վարկային պորտֆելում անցյալ տարվա 11,7% - ից մինչեւ ներկայիս 15,1%: Այդ մասին են վկայում ՀՀ կենտրոնական բանկի տվյալները։

Արմինֆո. Կորոնավիրուսի համավարակից դուրս գալու ժամկետների անորոշության հետ կապված ճգնաժամային երեւույթների եւ ներքաղաքական ու արտաքին քաղաքական ցնցումների ֆոնին միջոցների արտահոսքի ռիսկերը կանխորոշել են ֆինանսական համակարգի իրացվելիության կարճաժամկետ եւ երկարաժամկետ շոկերի չեզոքացման վաղ կանխարգելիչ միջոցառումներ ձեռնարկելու ՀՀ կենտրոնական բանկի քայլերը: