Չորեքշաբթի, 22 Փետրվարի 2017 18:56

Արմինֆո. Ռուսաստանում տնտեսական վիճակի բարեավումով կաճի նաև արտահոսքը Հայաստանից, ընդ որում, զգալի աճ կարելի է ակնկալել, եթե չարագանան Հայաստանի տնտեսության աճի տեմպերը: Փետրվարի 22-ին կայացած մամուլի ասուլիսում նման կարծիք է հայտնել Հայաստանի Գործատուների միության նախագահ Գագիկ Մակարյանը: Միգրացիայի գործոնը սահմանելով որպես բացասական երևույթ, նա չի բացառում նաև դրանից բխող դրական միտումները:

Ըստ Մակարյանի, ենթադրվող իրավիճակում, ԵԱՏՄ տեսանկյունից, Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև կարձանագրվի աշխատուժի տեղափոխություն: «Տնտեսական առումով դա ձեռնտու է Հայաստանին, քանի որ մենք չեն կարող ինքնուրույն նվազեցնել գործազրկոթյունը, որը պաշտոնական տվյալներով արդեն հսաել է 18%-ի»,-ընդգծել է նա, նշելով, որ աս ցուցանիշը հարևան երկրներում ավելի ցածր է, մասնավորապես, Թուրքիայում կազմում է 11.8%, Իրանում`11.3%, Վրաստանում`12%, Ադրբեջանում`5%:

Որպես դրական գործոն փորձագետը նշում է տրանսֆերտների աճը Ռուսաստանից, նշելով Հայսստանի տնտեսության մեծ կախվածությունն այդ ցուցանիշից: «Դեպի Հայաստան տրանսֆերտների ներհոսքի մոտ 80%-ը (ՀՀ ԿԲ տվյալներով` մոտ 6%) ընկնում է Ռուսաստանին: Տրանսֆերտների ներհոսքի ավելացումը երկրի տնտեսության վրա կունենա մուլտիպլիկատիվ արդյունք, ինչը, մասնավորապես, բարենպաստորեն կանդրադառնա առևտրրի հատվածի, փոքր բիզնեսի, մասնավոր ձեռնարկատիրության վրա»,-նկատել է նա:

ԱրմԻնֆո գործակալության թղթակցի հետ զրույցում փորձագետը նշել է, որ 2017 թվականին պետք է սպասել ՌԴ-ից տրանսֆերտների ծավալի 25% աճ, ինչը կնպաստի աղքատության նվազմանը Հայաստանում: Այս առումով նա հայտարարել է, որ այսօր այդ ցուցանիշը Հայաստանում, պաշտոնական տվյալներով, կազմում է 29.8%, Վրաստանում` 15%, Թուրքիայում`11%, Իրանում`9.8%, Ադրբեջանում`5.3%, Ղազախստանում`4,9%: Ըստ Մակարյանի նախնական հաշվարկների, աղքատության մակարդակը Հայաստանում 2 անգամ նվազեցնելու համար, անհրաժեշտ է ապահովել տրանսֆերտների 40% աճ: «Եբթադրում եմ, որ 2017 թվականին, հաշվի առնելով իրավիճակի առողջացմանը Ռուսաստանում, ինչը կհանգեցնի տրանսֆերտների ներհոսքի աճին, մենք կկարողանանք նվազեցնել աղքատությունը` ընդամենը 3-4%: Բայց նույնիսկ նման արդյունքների հասնելու դեպքում էլ Հայաստանը կշարունակի աղքատության մակարդակով տարածաշրջանում զբաղեցնել առաջատարի դիրքը», - հայտարարել է տնտեսագետը:

Մակարյանը նշել է, որ միջազգային կառույցների կանխատեսումներով, 2017 թվականին Ռուսատանում տնտեսական աճը կկազմի 1.1%: Իսկ եթե աճի այդ միտումները շարունակվեն և չլինեն նոր պատժամիջոցներ, ապա կարելի է ակնկալել ավելի բարձր ցուցանիշներ, գտնում է նա: Ըստ մակարյանի, կավելանա ապրանքաշրջանառությունը Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև, արտահանման պայմանագրերը կկնքվեն ավելի բարձր գներով, իսկ ներմուծումը`ավելի ցածր պայմաններով: Միևնույն ժամանակ, նրա կարծիքով, տնտեսական երկկողմ համագործակցության ակտիվության հետ մեկտեղ պետք է ակնկալել նաև ներդրումների ներհոսք դեպի Հայաստանի տնտեսություն, մասնավորապես, ռուսաստանյան մասնավոր հատվածից կամ Սփյուռքից: ՀՀ և ՌԴ վարչապետների վերջերս տեղի ունեցած բանակցոթյունների ընթացքում քննարկվեցին հատոկ ներդրումային հիմնադրամի ստեղծման հնարավորությունը, ինչը, իմ կարծիքով, կխթանի ռուսական, անգամ Սփյուռքի բիզնեսին, Հայաստանի տնտեսությունոմ ներդրումներ իրականացնելու առումով, հատկապես դեպի Ռուսաստան արտահանման կողմնորոշում ունեցող ոլորտներում: Մասնավորապես, դա կարող է տեղի ունենալ մեքենաշինության, լեռնահումքային, էներգետիկայի, ջերմոցային տնտեսությունների, չիրերի արտադրության ոլորտներում»,-նշել է նա:

Ըստ ՀՀ Կենտրոնական բանկի տվյալների, Ռուսաստանից դեպի Հայաստան տրանսֆերտների ներհոսքը 2016 թվականին կրճատվել է 11.1%, մինչև $ 896,9 մլն, իսկ արտահոսքն աճել է 16.5%, մինչև $ 333,4 մլն, հետևաբար, տրանսֆերտների զուտ ներհոսքը Ռուսաստանից դեպի Հայաստան կազմել է $ 563,5 մլն., տարեկան անկումը`22%: Տրանսֆերտների ներհոսքի և արտահոսքի ծավալներում գերիշխող դիրքը պահպանում է Ռուսաստանը - 58.5% և 40.8%, նախորդ տարվա`61.8% և 37.6% փոխարեն:

Ըստ ՀՀ միգրացիոն ծառայության ղեկավարի, ամեն տարի Հայաստանից հեռանում է 60-ից 70 հազար մարդ, իսկ սեզոնի ընթացքում`100 հազար: Ըստ 2010-2013 թվականների տվյալների, որպես կանոն, կեսը ետ է վերադառնում: