Արմինֆո. 2017 թվականին անշարժ գույքի գների կտրուկ փոփոխություն չի նկատվել, ինչը պայմանավորված 1 քմ բնակարանի շինարարության արժեքի փոփոխության բացակայությամբ: Այս մասին ԱրմԻնֆո գործակալության թղթակցի հետ զրույցում հայտնել է «Ակցեռն» կորպորացիայի նախագահ Հակոբ Բաղդասարյանը:
Սակայն, 2018 թվականին, ըստ փորձագետի, արդեն ստեղծվել են գների աճի և անշարժ գույքի շուկայի աշխուժացման բոլոր նախադրյալները: Մասնավորապես, նա նշել է, որ հաջորդ տարի անշարժ գույքի գները կարող են աճել մինչև 10%, եթե տնտեսական աճի առումով կառավարության քայլերը լինեն շարունակական, ավելի կտրուկ և համարձակ:
«Անշարժ գույքը շատ հետաքրքիր ինդիկատոր է, որը ցույց է տալիս երկրի տնտեսության իրական վիճակը, ուստի տնտեսության աշխուժացումն անպայման ազդում է գույքի գների բարձրացման վրա», - նշել է նա: Ըստ Ա.Բաղդասարյանի, 2018 թվականը Հայաստանի համար կլինի որոշիչ տարի: «Հին մեթոդաբանությունն այլևս չի աշխատում, իմիտացիոն քայլերը լիովին սպառվել են: Հետևաբար, հաջորդ տարի անհրաժեշտ է ակնկալել իրական տնտեսական զարգացում`կամավոր կամ պարտադիր: Այսինքն, ամբողջ բերքը հավաքված է: Այն կրկին հավաքելու համար հարկավոր է նոր բան ցանել», - ասել է նա:
Ըստ փորձագետի, հաշվի առնելով, որ կառավարությունը որոշակի քայլեր է ձեռնարկել հարկային և մաքսային ոլորտում, 2018-ից կլինեն որոշ օրենքներ, որոնք կարող են կանխել զգալի ներդրումների ներարկումը Հայաստանի տնտեսությունում: Տնտեսական ակտիվության այսօրվա աճի տեմպերը բավարար չեն, ուստի անշարժ գույքի շուկայում պահանջարկի դեֆիցիտ կա: Ընդհանուր առմամբ, փորձագետը դա կապում է բիզնեսի ցածր շահութաբերության հետ, ինչը նույնպես ազդում է բնակչության սպառման մակարդակի վրա: Նրա կարծիքով, հայաստանյան բիզնեսի անարդյունավետության վրա ազդում են մի շարք բազմապրոֆիլային պրոբլեմներ, մասնավորապես, կապված հարկային օրենսդրության որոշակի պահանջների հետ: Այս առումով Բաղդասարյանը նշել է շահութահարկը, որը Հայաստանում կազմում է 26%, իսկ Ռուսաստանում`երկու անգամ պակաս: Միևնույն ժամանակ նա նշել է էներգետիկ ռեսուրսների բարձր սակագները, բյուրոկրատիայի մակարդակը և այլ գործոններ, որոնք անմիջականորեն ազդում են արտահանման կազմակերպման վրա: «Ընդ որում պետությունը պետք է շահույթն ստանա մեկ ժամ հետո, քան գործարարը, և ոչ`հակառակը», - ընդգծել է նա: Միևնույն ժամանակ, նա նշել է ֆինանսական մատչելիության հետ կապված բիզնեսի դժվարությունները: Ըստ փորձագետի, բիզնես վարկերի տոկոսադրույքները չպետք է գերազանցեն 5-6% -ը: Ներդրումային միջավայրը նույնպես անբարենպաստ է: «Եթե նայեք պաշտոնական վիճակագրությանը, ապա դեպի Հայաստան փոխանցումների ներհոսքի ծավալը հավասար է երկրից ֆինանսների արտահոսքին: Եթե ներդրումային միջավայրը բարենպաստ է, արտահոսքը կլինի նվազագույնը», - ասել է նա: Ընդհանուր առմամբ, ըստ Բաղդասարյանի, Հայաստանն ինքն է խախտել բիզնեսի էվոլյուցիան, միկրոբիզնեսը չի դառում փոքր, փոքրը` միջին, իսկ միջինը`մեծ», - ասել է նա: Միևնույն ժամանակ, Հայաստանին բնորոշ է բիզնեսի և և ֆինանսների կենտրոնացում, ինչը չի կարող ազդել անշարժ գույքի շուկայի վրա:
Անշարժ գույքի վարձակալության շուկայի մասին խոսելով, Բաղդասարյանը նշել է, որ վերջին տարիներին վարձավճարները տարեկան միջին հաշվով աճել են 15-20%: Սակայն, նա չի բացառել, որ առաջիկա 5 տարիներին, հաշվի առնելով Հայաստանում զբոսաշրջության հեռանկարները , կներդրվի վարձակալության մշակույթը, ինչն այսօր տեղի է ունենում զարգացած երկրներում: Մեծ խոչընդոտ կարող է դառնալ ավիացիոն գնագոյացման ոչ խելամիտ քաղաքականությունը: Հիփոթեքային վարկավորման պայմանների փոփոխությունները նույնպես որոշ դրական փոփոխություններ կարող են մտցնել: Մասնավորապես, ընկերության հիփոթեքային պորտֆելը, ըստ փորձագետի, ավելացել է 20%: Այնուամենայնիվ, բարձր տոկոսադրույքների խնդիրը դեռևս ակտուալ է:
Հատկանշական է, որ այսօր սփյուռքի մասնակցությունն ազդում է հայկական անշարժ գույքի շուկայի աշխուժացման վրա: «Եթե մենք բացառենք արտասահմանից կնքվող անշարժ գույքի գործարքները, պատկերն էապես շատ տխուր կլինի», - ընդգծել է նա: Գործարքների ավելի քան 50% -ը Սփյուռքի հետ է, կամ արտաքին ֆինանսավորմամբ, նշել է Ակցեռնի ղեկավարը:
Միևնույն ժամանակ, ըստ Անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի տվյալների, Հայաստանում բնակարանների միջին շուկայական արժեքը 2017 թ. 9 ամիսներին նվազել է 4.2%, կազմելով 177.4 հազար դրամ / 1 քմ: Հաշվետու ժամանակահատվածում բազմաբնակարան շենքերում գները միջին հաշվով իջել են 3,8%, մինչև 174,6 հազար դրամ / 1 քմ: Մասնավորապես, Երևանում բնակարանի գինը տարվա ընթացքում նվազել է 3,4%, մինչև 265,4 հազ. դրամի / 1 քմ., իսկ մարզերում` 5,2%, մինչև 83,7 հազ.դրամ / 1 քմ:
Միևնույն ժամանակ, մասնավոր տների գները միջին հաշվով իջել են 4.5%, մինչև 180.2 հազ. դրամ / քմ: Այսպես, մարզերում մասնավոր տների 1 քմ-ի գինը մեկ տարում իջել է 2,2%, կազմելով 88,8 հազար դրամ, իսկ մայրաքաղաքում` 5,3%, մինչև 271,5 հազար դրամ:
Ընդհանուր առմամբ 1 քմ-ի գինը մայրաքաղաքի բնակելի շենքերում (բազմաբնակարան շենքեր և մասնավոր տներ) տարեկան կտրվածքով իջել է 4,4%, միջին հաշվով կազմելով 268,4 հազ. դրամ:
Ըստ Կադաստրի տվյալների, Երևանում բնակարանների ամենաբարձր գներն ավանդաբար արձանագրվել են «Կենտրոն» համայնքում`441.3 հազար դրամ / քմ: տարեկան միջին աճը` 3.1%: Այնուհետև հաջորդում է Արաբկիրը - 345.7 հազար դրամ / 1 քմ, տարեկան անկումը`3.2%: Այս համայնքներում ավանդաբար բարձր են նաև գները մասնավոր տներում, մասնավորապես, Կենտրոն - 476.1 հազ.դրամ / 1 քմ: (տարեկան անփոփոխ) և Արաբկիր - 381 հազար դրամ / 1 քմ: (տարեկան 0.5% անկում):
Մայրաքաղաքում բնակարանների ամենացածր գները շարունակում են պահպանվել Նուբարաշենում – 156.6 հազ.դրամ 1 քմ դիմաց: (տարեկան անկումը`0.4%), իսկ մասնավոր տներում` 150.3 հազ. դրամ (տարեկան անկումը`0.3%):
Մարզերում առանձնատների ամենաբարձր գները արձանագրվել են Ծաղկաձորում - 301.8 հազար դրամ / 1 ք.մ. (1% տարեկան անկում): Այնուհետև հաջորդում են`Աբովյան - 156.2 հազար դրամ / 1 քմ (տարեկան անկումը`0,7%) և Վաղարշապատ -150,7 հազ. դրամ / 1 քմ (տարեկան անկումը`1,6%): Մարզերում բնակարանների գները նույնպես համեմատաբար բարձր են նշված երեք քաղաքներում`Ծաղկաձոր - 290 հազար դրամ / 1 քառ. (տարեկան անկումը`0.8%), Աբովյան - 150.8 հազ. դրամ / 1 քմ (տարեկան անկումը`2.7%) և Վաղարշապատ - 136.2 հազ. դրամ / 1 քառ. (տարեկան անկումը`11.7%):