Ֆրանսուազ Ժակոբ: COP17-ում Հայաստանը կարող է իրեն դրսևորել որպես զբոսաշրջության և կենսաբազմազանության տարածաշրջանային առաջատար

Արմինֆո. Հաջորդ մեկուկես տարին՝ մինչև Երևանում կենսաբազմազանության վերաբերյալ կողմերի համաժողովի անցկացումը, Հայաստանը տարբեր հարթակներում, ֆորումներում պետք է տնտեսության բոլոր ճյուղերի կտրվածքով ցույց տա, որ կենսաբազմազանության պահպանման ոլորտում առաջատար է դառնում:

Այդ մասին HIF Yerevan 2025 հյուրընկալության ներդրումային համաժողովի ժամանակ հայտարարել է Հայաստանում ՄԱԿ-ի մշտական ներկայացուցիչ Ֆրանսուազ Ժակոբը, նշելով, որ դրանում կարող է էական աջակցություն ցուցաբերել հյուրընկալության ոլորտը ։ Խոսելով Հայաստանի զբոսաշրջության մասին ՝ կենսաբազմազանության համատեքստում, նա այն համեմատել է մի ծառի հետ, որը դեռ պետք է ծաղկի։ <Ծառը փողի և ներդրումների կարիք ունի, բայց նաև՝ մաքուր օդի, ջրի, լավ միջավայրի, որակավորված փորձառու կադրերի: Եվ, ամենակարևորը, դա նշանակում է, որ դրա համար անհրաժեշտ է ուժեղացնել երկու եզակի ակտիվների ՝ մշակութային ժառանգության և ցնցող կենսաբազմազանության պաշտպանությունը", - ասել է Ժակոբը: Այս համատեքստում նա հիշեցրել է, որ Հայաստանը կենսաբազմազանության 30 առանցքային կետերից մեկն է, էկոհամակարգեր, որոնք եզակի են նման չափերի երկրի համար: <Սա բացառիկ երևույթ է: Քանի՞ մարդ գիտի այդ մասին: Ոչ այնքան շատ", - նշել Է ՄԱԿ-ի մշտական ներկայացուցիչը։

Նա պատմել է այն հնարավորությունների մասին, որոնք կբացվեն Հայաստանում COP17-ի անցկացմամբ ։ Ժակոբի խոսքով ՝ համաժողովի շրջանակներում կարելի է անցկացնել ցուցահանդեսներ, որոնց ընթացքում ներկայացնել կենսաբազմազանության պահպանման վերաբերյալ լավագույն փորձը և այլն: 2017-ին հաջորդող երկու տարիներին Հայաստանը պետք է պատասխանատու լինի COP-ի շուրջ բանակցությունների անցկացման ապահովման համար: Որոշումները, որոնք կընդունվեն COP-ի ժամանակ, կկոչվեն "Երեւանյան նախաձեռնություններ": Նա նշել է, որ համաժողովի ընթացքում Հայաստանում կհավաքվի ամբողջ աշխարհը։ Որպես օրինակ, մշտական ներկայացուցիչը պատմել է, որ անցյալ տարի Կոլումբիայում COP16-ի շրջանակներում եղել է 23 հազար պաշտոնատար անձ, 700 հազար հյուր: <Որոշակի պատճառներով այստեղ այդքան հյուրեր չեն լինի: Բայց պոտենցիալ դա զբոսաշրջային արդյունաբերության հսկայական աքսելերատոր է եւ Հայաստանի մասին պատմելու մեծ հնարավորություն", - ընդգծել է Ժակոբը։

COP-ի համատեքստում Հայաստանի կառավարությունը պետք է գլխավորի մի շարք կոմիտեներ, որոնք արտացոլում են գլոբալ պարտավորությունները ։ Հայաստանը, նրա խոսքով, ստորագրել է կլիմայի փոփոխության, աղտոտման, կենսաբազմազանության վերաբերյալ գրեթե բոլոր գլոբալ պայմանագրերը, մեխանիզմները, կոնվենցիաները և արդեն այս տարվա ամռանը պետք է ներկայացնի կենսաբազմազանության ազգային ռազմավարությունը: Սակայն դա վերաբերում է, ինչպես նշել է Ժակոբը, ոչ միայն Շրջակա միջավայրի նախարարությանը, այլեւ ամբողջ կառավարությանը, մասնավոր հատվածին եւ հասարակությանը։ Յուրաքանչյուր տնտեսական հատված պետք է իր դերն ունենա Հայաստանի կենսաբազմազանության և էկոհամակարգի ապահովման, պահպանման, օգտագործման գործում: Կարճաժամկետ հեռանկարում, Զբոսաշրջության կոմիտեի և կենսաբազմազանության կոնվենցիայի հետ մշակված ՄԱԿ-ի առաջարկությունների համաձայն, անհրաժեշտ է կիսով չափ կրճատել պարենի կորուստը:

Այս խնդիրը վերաբերում է բոլոր երկրներին, ոչ միայն Հայաստանին։ Ընդ որում, Ֆրասուազ Ժակոբը հաղորդել է, որ կենսաբազմազանության 50 տոկոսի կորստի է հանգեցնում ոչ թե հանքարդյունաբերությունը, ոչ թե շինարարությունը, ինչպես ընդունված է համարել, այլ՝ գյուղատնտեսությունը: <Ողջ սննդամթերքը, որ մենք արտադրում ենք, մենք չպետք է հետո կորցնենք: Որքան շատ ենք կորցնում, այնքան աավելի էական է մեր բացասական ազդեցությունը կենսաբազմազանության վրա", - ասել է Հայաստանում ՄԱԿ-ի ներկայացուցիչը,  նկատելով, որ անհրաժեշտ է փոխել պարենի սպառման և թափոնների կառավարման վերաբերյալ պատումը:

Նա նաև կոչ է արել ոչ թե մինչև 2050թ., այլ մինչև 2026թ. կրճատել մեկանգամյա օգտագործման պլաստիկի կիրառումը։ Յուրաքանչյուր հյուրանոց պետք է դա անի, քանի որ դա միանգամայն իրատեսական է և հնարավոր, և ընդունված է ամբողջ աշխարհում ։ "Մենք պետք է այն համակարգված դարձնենք նաեւ Հայաստանում", - ընդգծել է Ժակոբը: Միևնույն ժամանակ, նա մատնանշել է կարևոր դերը ջրօգտագործման օպտիմալացման և կեղտաջրերի մաքրման գործում: <Հայաստանը կանգնած է անապատացման մարտահրավերի առջև, նրա առջև կանգնած է ջրային ռեսուրսների կառավարման խնդիրը։ Բայց մենք պետք է միասին հաղթահարենք դա", - ասել Է ՄԱԿ-ի մշտական ներկայացուցիչը։

 Երկարաժամկետ փոխակերպման համար, նրա կարծիքով, անհրաժեշտ է նաև ուշադրություն դարձնել ամբողջ երկրում էկոտուրիզմի զարգացմանը: Այս կապակցությամբ Ժակոբն ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ Հայաստանում կան մարզեր, որոնք ընդհանրապես ընդգրկված չեն զբոսաշրջային ենթակառուցվածքներում, եւ, ընդհանուր առմամբ, ունեն նվազագույն ենթակառուցվածքներ: <Եվ մենք, որպես ՄԱԿ, շատ շահագրգռված ենք խթանել էկոտուրիզմը, որպեսզի հասկանանք, թե ինչպես աջակցել համայնքներին, որպեսզի նրանք զարգացնեն տնտեսական գործունեություն, այդ թվում ՝ սահմանամերձ շրջաններում: Դրա համար անհրաժեշտ է ՓՄՁ-ների համար ֆինանսների հասանելիություն, կարողությունների զարգացում, կենսաբազմազանության վերաբերյալ դասընթացներ, ճկունության, դիմադրության բարձրացում, վերականգնվող էներգետիկայի և կայուն տրանսպորտային լուծումների ներդրումներ", - ասել է նա: Միաժամանակ Ֆրանսուազ Ժակոբը Հայաստանի կառավարությանը կոչ է արել կատարել ընդունված բոլոր կանոնակարգերը, քանի որ դա կարագացնի այս ոլորտում առաջատար դիրքեր գրավելու հարցում: Նա պատմել է նաև, որ ՄԱԿ-ի բանակցությունները Հայաստանի իշխանությունների հետ առաջիկա 5 տարիների համար արդեն ավարտվել են ։ Մասնավորապես, մշտական ներկայացուցչի խոսքով, արդեն ձեռնամուխ են եղել կենսաբազմազանության ֆինանսավորման նախաձեռնություններին։

<COP17-ը մեծ հնարավորություն կլինի բոլորիս համար, և մենք պետք է սկսենք հիմա: Հայաստանը կարող է ցույց տալ լավագույն փորձը, իրեն դրսևորել որպես զբոսաշրջության և կենսաբազմազանության տարածաշրջանային առաջատար՝ ցուցադրելով ներառական էկոտուրիզմ, ՊՄԳ (պետություն-մասնավոր գործընկերություն) հաջող ձևաչափ և կարող է ներգրավել շատ նոր ներդրումներ: Եվ ես ուզում եմ ՄԱԿ-ի անունից ավելացնել, որ այս ամենի համար կարևոր պայման է խաղաղությունը։ Այս երկիրը իսկապես ձգտում է խաղաղության, և մենք տեսնում ենք, թե ինչ է կատարվում հարևանությամբ, տեսնում ենք, թե ինչպես է դա ազդում զբոսաշրջության վրա։ Կարծում եմ ՝ որպես տնտեսական առաջնորդների համայնք, մենք պետք է պահպանենք խաղաղությունը:  

Զբոսաշրջությունը կզարգանա խաղաղության և կայունության դեպքում։ Այժմ Հայաստանը դառնում է միակ կայուն վայրն ամբողջ աշխարհում, եւ մենք պետք է գնահատենք դա", - եզրափակել է Ժակոբը։

Նշենք, որ Stone Development-ի նախաձեռնությամբ կազմակերպված HIF Yerevan 2025-ը նպատակ ունի խթանել ներդրումները, խորացնել ռազմավարական գործընկերությունը և աջակցել կայուն զարգացմանը ՝ Հայաստանը դիրքավորելով որպես մրցունակ և գրավիչ ուղղություն ինչպես տարածաշրջանային, այնպես էլ համաշխարհային հյուրընկալության ոլորտում:

Այն Հայաստանում հյուրընկալության ոլորտի ապագան ձևավորող առաջատար ներդրումային համաժողովներից մեկն է։ Այն ծառայում է որպես հիմնական հարթակ ներդրողների, կառուցապատողների և արդյունաբերության հիմնական շահագրգիռ կողմերի համար ՝ նոր բիզնես գաղափարներ ուսումնասիրելու, որոշումներ կայացնողների հետ շփվելու և հյուրանոցային բիզնեսի և բազմաֆունկցիոնալ համալիրների զարգացման իրական գործարքներ կնքելու համար: Համաժողովի գլխավոր գործընկերն է Ամերիաբանկը: