Երևանում ընթանում է Առևտրի և ներդրումների միջազգային համաժողով

Արմինֆո. Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկի (ՎԶԵԲ) ներդրումային խորհրդի նախաձեռնությամբ Երևանում մեկնարկել են Առևտրի և ներդրումների միջազգային համաժողովի (International Trade and Investment Forum - ITIF) աշխատանքները:

Լրագրողների հետ զրույցում Ներդրումային խորհրդի ղեկավար Հովսեփ Պատվականյանը հաղորդել է, որ, ընդհանուր առմամբ, համաժողովին մասնակցելու համար ներկայացվել է ավելի քան 600 հայտ, սակայն, ցավոք, հնարավորությունները թույլ են տվել ընդունել 200-ից մի փոքր ավելի: "Հետեւաբար, մենք մտածում ենք հաջորդ տարի ավելի մեծ միջոցառում անցկացնել ՝ հաշվի առնելով Հայաստանի նկատմամբ նման հետաքրքրությունը", - նշել է Ներդրումային խորհրդի ղեկավարը:

Այսպիսով, այսօր միջոցառումը միավորում է, ընդհանուր առմամբ, 220 պատվիրակների՝ 25 երկրներից, որոնք ներկայացնում են տարբեր տեսակի բիզնեսներ, առևտրային ցանցեր, ինչպես նաև՝ ներդրողներ: «Այսինքն՝ մարդիկ, ովքեր հետաքրքրված են Հայաստանով, հայկական շուկայում ներդրումներ կատարելով, Հայաստանից ներմուծելով ։ Իսկ աշխարհագրությունը բավականին բազմազան է ՝ Հունաստանից մինչև Ճապոնիա, Սաուդյան Արաբիայից մինչև Մոլդովա", - նշել է Պատվականյանը։

Եռօրյա համաժողովի ծրագիրը, ինչպես նա պատմել է, բաժանված է մի քանի մասի․ պաշտոնական՝ ներառյալ շնորհանդեսներ, պանելային քննարկումներ, հանդիպումներ B2B ձևաչափով, այցելություններ ձեռնարկություններ ՝ արտադրական ցիկլին ծանոթանալու նպատակով ։ "Մենք ընտրել ենք ձեռնարկություններ, որոնք հավաստագրված են եւ համապատասխանում են միջազգային չափանիշներին, որպեսզի համագործակցության հաստատման առումով որեւէ դժվարություն չառաջանա",- ասել է Ներդրումային խորհրդի ղեկավարը:

Պատասխանելով ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հարցին' նա պատմել է, որ ժամանած պատվիրակությունների ներդրումային հետաքրքրությունն, առաջին հերթին, առկա է սննդի արդյունաբերության արտադրանքի ներմուծման, կոսմետիկայի, ինժեներական արտադրության և այլ ոլորտներում:

«Մենք հյուրերին ընտրել ենք Հայաստանի տնտեսության առաջնահերթություններին համապատասխան, իսկ դա, առաջին հերթին, արտահանման դիվերսիֆիկացումն է։ Մեր ձեռնարկատերերի համար կարևոր է նաև նոր շուկաներ դուրս գալը։ Հիմնականում, ընտրել ենք այն առևտրային ցանցերի ներկայացուցիչներին, որոնք Հայաստանի հետ նախկինում չեն աշխատել։ Սա նրանց առաջին փորձն է։ Եվ մենք մտադիր ենք նրանց ներկայացնել ներդրումային միջավայրը, պետական աջակցության ծրագրերը, որպեսզի նրանք այստեղ դիտարկեն երկարաժամկետ ծրագրեր", - ընդգծել է նա։

Միաժամանակ, Պատվականյանը նշել է, որ Հայաստանը որոշակի հաջողություններ է գրանցում արտահանման դիվերսիֆիկացման մասով։ "Եթե նախկինում Հայաստանի համար արտահանման թիվ 1 առեւտրային գործընկերը Ռուսաստանն էր, այժմ նրա բաժինը նվազել է մինչեւ 25-30 տոկոս, մինչդեռ, այլ երկրներում, օրինակ, ԱՄԷ-ում, Իրաքում, Չինաստանում, մենք տեսնում ենք նկատելի կառուցվածքային փոփոխություններ", - հավելել է նա: Բացի այդ, խորհրդի ղեկավարն ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ եթե նախկինում Հայաստանը Եվրոպա էր արտահանում բացառապես հանքարդյունաբերության արտադրանք,

ապա այժմ մենք այնտեղ մատակարարում ենք նաև պատրաստի արտադրանք, այդ թվում ՝ սննդամթերք, ծխախոտ, խմիչք: Մասնավորապես, վերջին 2 տարում Եվրոպական շուկայի ուղղությամբ արտահանման 18-20 տոկոս աճ է գրանցվել։

Պատասխանելով վերաարտահանման բաժնի վերաբերյալ ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հարցին Պատվականյանը նշել է, որ անցած տարվա արդյունքներով արտահանման ընդհանուր կառուցվածքում դրա ծավալը կազմել է մոտ 20-22 տոկոս: «Եթե վերաարտահանմանը նայենք ՀՆԱ - ում ավելացված արժեքի տեսանկյունից, ապա դրա բաժինը փոքր է, բայց արտահանման վիճակագրության ցուցանիշներում վերաարտահանումը մեծ բաժին ունի: Բայց, ցավոք, Հայաստանի Վիճակագրական կոմիտեն վերաարտահանման առանձին հաշվառում չի վարում, եւ մեր փորձագիտական խմբերն ինքնուրույն, շատ մոտավոր, հաշվարկում են դրա ծավալները, հիմնվելով այն ապրանքների խմբի վրա, որոնք մեր երկրում չեն արտադրվում․ էլեկտրոնիկա, կենցաղային տեխնիկա, հեռախոսներ եւ այլն", - ասել է նա։

Նշենք, որ ըստ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների, Հայաստանի տնտեսության իրական հատվածում ընդհանուր օտարերկրյա ներդրումների զուտ հոսքը 2025թ. առաջին կիսամյակում կրճատվել է տարեկան 55,3% - ով՝ կազմելով 125 մլն դոլար (48 մլրդ դրամ)՝ 276.4 մլն դոլարից (107.3 մլրդ դրամ)։ Ընդ որում, օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների զուտ հոսքը (ՕՈՒՆ) բացասական 56.5 մլն դոլարից (21.9 մլրդ դրամ) հասել է դրական 13.1 մլն դոլարի (5 մլրդ դրամ)՝ տարեկան կտրվածքով աճելով 2.2 անգամ։

Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառությունը 2025 թվականի հունվար-օգոստոսին կազմել է 12.9 մլրդ դոլար՝ տարեկան կտրվածքով կրճատվելով 41.1%-ով (մեկ տարի առաջվա 79.6% աճի դիմաց)։ Մասնավորապես, դինամիկայի վատթարացում է դիտվել և արտահանման, և ներմուծման գծով՝ մինչև 48,8 - 34,9% անկում (մեկ տարի առաջ 2,1 անգամ և 59,3% աճից), որոնց ծավալները նվազել են մինչև, համապատասխանաբար, 5 մլրդ դոլար և 7,9 մլրդ դոլար։ Հայաստանի արտաքին առևտրի բացասական սալդոն 2025 թվականի հունվար-օգոստոսին ավելացել է տարեկան 22% - ով ՝ մինչև 2,9 մլրդ դոլար։

Ընդհանուր առմամբ, ԵԱՏՄ հետ Հայաստանի արտաքին առևտուրը 2025թ. Հունվար-օգոստոսին 2024թ. նույն ժամանակահատվածի համեմատ նվազել է 49,9%-ով (մեկ տարի առաջվա 2 անգամ աճի դիմաց)՝ մինչև 4,7 մլրդ դոլար, իսկ ԵՄ հետ հասել է 5,6% աճի (մեկ տարի առաջվա 19,2% անկումից)՝ մինչև 1,6 մլրդ դոլար։ Ընդ որում, ԵԱՏՄ երկրների շրջանում ծավալների զգալի նվազում է արձանագրվում ՌԴ մոտ, մինչդեռ, ԵՄ երկրների մեծ մասը՝ Նիդերլանդները, Ֆրանսիան, Ռումինիան, Ավստրիան, Իսպանիան, Սլովակիան, Ֆինլանդիան, Իտալիանն, Լեհաստանը, Հունգարիան, Շվեդիան նախընտրել են ավելացնել ծավալները: Տարեկան դինամիկայի նման փոփոխությունը Հայաստանի արտաքին առևտրի կառուցվածքում ԵԱՏՄ մասնաբաժինը նվազեցրել է 42,9%-ից մինչև 36,5% (ՌԴ-ի պատճառով ՝ 42%-ից մինչև 34,8%), իսկ ԵՄ բաժինը, ընդհակառակը, 6,8%-ից բարձրացել է մինչև 12,2%: